Ένα νέο σύστημα αυστηρής αξιολόγησης της τοπικής αυτοδιοίκησης πάνω σε 12 πυλώνες θα εφαρμόσει το επόμενο διάστημα η κυβέρνηση, ώστε να μετριούνται οι επιδόσεις δήμων και περιφερειών πάνω σε τομείς που αφορούν τη ζωή των πολιτών – ξεκινούν από το οικονομικό νοικοκύρεμα των δήμων έως την πολιτική προστασία, την εκπαίδευση και το περιβάλλον. Σύμφωνα με την εφημερίδα «Καθημερινή» το σχέδιο προχωράει υπό την επίβλεψη του αν. υπουργού Θοδωρή Λιβάνιου.
Για να γίνει αντιληπτό το πρόβλημα που υπάρχει σήμερα και το πόσο σημαντική είναι η εξυγίανση της τοπικής αυτοδιοίκησης, αρκούν δύο στοιχεία: μεσοσταθμικά την τελευταία πενταετία ούτε ένας δήμος δεν κατάφερε να εκπληρώσει όσα έργα είχε προαναγγείλει σε ποσοστό άνω του 80%, ενώ μόνο το 27% κατάφερε να υλοποιήσει τα έργα σε ποσοστό άνω του 50%. Σε ό,τι αφορά τους προϋπολογισμούς επενδύσεων, μόνο το 1% των δήμων τους τήρησαν σε ποσοστό άνω του 50%.
Παρά το γεγονός πως η κυβέρνηση είχε εντοπίσει το πρόβλημα εδώ και καιρό, σήμερα με τις αυτοδιοικητικές εκλογές να έχουν περάσει, θεωρείται ο καταλληλότερος χρόνος να ξεκινήσει αυτό το νέο σύστημα αξιολόγησης, που θα θυμίζει point system με την πρόοδο ή τις παραλείψεις ανά κατηγορία. Την προαναγγελία είχε κάνει ο ίδιος ο κ. Μητσοτάκης όταν στις 31 Αυγούστου από το βήμα της Βουλής, με φόντο τις μεγάλες πυρκαγιές στη χώρα, άνοιγε θέμα αξιολόγησης των δήμων, θέτοντας το ερώτημα κατά πόσο τα χρήματα τα οποία λαμβάνουν πιάνουν τόπο. «Δεν κρίνω τους αυτοδιοικητικούς από το χρώμα, αλλά από τη δουλειά. Θα αξιολογηθούν όλοι και οι πόροι θα εξαρτηθούν από την αξιολόγηση με βάση συγκεκριμένους δείκτες που θα καθορίζουν πόσο συνεπείς είναι στο περιβάλλον και τους δημότες τους», είχε πει.
Η αφορμή μπορεί να ήταν οι πυρκαγιές και ειδικότερα το θέμα της πολιτικής προστασίας, το ζήτημα ωστόσο της αξιολόγησης των δήμων και των περιφερειών είναι ευρύτερο σε μια σειρά βασικών θεμάτων για την καθημερινότητα του πολίτη. Ο πρωθυπουργός επανήλθε στο θέμα στο υπουργικό της 16ης Σεπτεμβρίου, επαναλαμβάνοντας ότι η κυβέρνηση σκοπεύει να καθιερώσει δείκτες απόδοσης για την τοπική αυτοδιοίκηση και ανακοίνωσε πως «τα στοιχεία αυτά θα είναι προσβάσιμα στους πολίτες, ώστε να γνωρίζουν τη λειτουργία τους».
Οι πυλώνες του συστήματος αφορούν τη δημοσιοποίηση οικονομικών στοιχείων, επενδύσεις και ακίνητη περιουσία, πολιτική προστασία, περιβάλλον και διαχείριση των απορριμμάτων, εκπαίδευση και προσχολική αγωγή, συνθήκες για ΑμεΑ και πρόνοια, υποδομές, αθλητισμό κ.α.
Διονύσης Μπαλιούκος Δήμαρχος Ανδρίτσαινας – Κρεστένων
«Οι Δήμοι δεν είναι αρνητικοί στην όποια αξιολόγηση από την πολιτεία, αρκεί να γίνεται με σεβασμό»
«Το Υπουργείο Εσωτερικών διαρρέει σκέψεις του για την αξιολόγηση των Δήμων, με την εφαρμογή κριτηρίων, που με βάσει αυτά θα προσδιορίζεται η χρηματοδότηση που θα λαμβάνουν. Οι Δήμοι δεν είναι αρνητικοί στην όποια αξιολόγηση από την πολιτεία, αρκεί αυτό να γίνεται σε ένα περιβάλλον αμοιβαίου σεβασμού, αξιοπιστίας, ειλικρίνειας και συνέπειας. Άλλωστε μέχρι τώρα τα οικονομικά στοιχεία των Δήμων, και όχι μόνο αυτά, δημοσιοποιούνται και αποστέλλονται στο Υπουργείο Εσωτερικών. Φαίνεται, λοιπόν, ότι το Υπουργείο θεωρεί ότι η βελτίωση των οικονομικών στους Δήμους είναι ο δημότης και οι εισπράξεις που θα προέρχονται από αυτόν μέσω των πάσης φύσεως τελών και προστίμων που πρέπει να καταβάλει.
Οι Δήμοι δεν είναι αντίθετοι στην υποχρέωση του δημότη να καταβάλει ότι του αναλογεί. Δεν μπορούμε όμως να αγνοήσουμε την πραγματική κατάσταση που επικρατεί στην Ελληνική περιφέρεια.
Δεν μπορεί να μην λαμβάνει υπόψη τις συνθήκες επιβίωσης μεγάλου τμήματος των δημοτών μας (άνεργοι, ηλικιωμένοι κλπ αναξιοπαθούντες).
Σε ποιο περιβάλλον κινούνται οι Δήμοι που τους ζητείται να εξαντλήσουν την αυστηρότητά τους στους δημότες μας; Πότε το ίδιο το κράτος ήταν συνεπές στις υποχρεώσεις του;
Τα έργα του Νομού μας σταματούν το ένα μετά το άλλο, επειδή το Υπουργείο Εσωτερικών και άλλοι κεντρικοί φορείς δεν ανταποκρίνονται στην πληρωμή των αναδόχων που τα εκτελούν.
Πότε οι Δήμοι έλαβαν εγκαίρως τις θεσμοθετημένες χρηματοδοτήσεις τους;
Άραγε ο δημότης μας λαμβάνει τη σύνταξή του που είχε πριν την κρίση;, ο άνεργος βρήκε δουλειά και πού στην Ελληνική περιφέρεια;
Ελπίζουμε οι αποφάσεις του Υπουργείου μας να ληφθούν μέσα από διάλογο με τα συλλογικά μας όργανα και η νομιμοποίηση των αποφάσεων να γίνει μέσα από το Κοινοβούλιο και όχι από διαρροές».
Στάθης Καννής, Δήμαρχος Πύργου
«Θετικό μέτρο αλλά να συνυπολογιστούν και οι αδυναμίες»
«Η τοπική αυτοδιοίκηση, αν θέλει να δικαιώσει τον πρωτεύοντα ρόλο που της αναλογεί, είναι υποχρεωμένη να θέσει συγκεκριμένους στόχους και να κινηθεί με υψηλότερες ταχύτητες πάνω σε συγκεκριμένους τομείς που έχουν άμεσο αποτύπωμα στην καθημερινότητα του δημότη. Έτσι, η αξιοποίηση της ακίνητης περιουσίας, οι υποδομές, η ενεργειακή αναβάθμιση, η πολιτική προστασία, το περιβάλλον δεν μπορεί παρά να βρίσκονται στον πυρήνα κάθε σοβαρής δημοτικής πολιτικής. Το ίδιο ισχύει για την εκπαίδευση, τον αθλητισμό, τη βελτίωση των συνθηκών για τα ΑµεΑ, τον πολιτισμό, την πρόνοια, τη διαχείριση των αδέσποτων ζώων. Οι μετρήσιμες επιδόσεις των Δήμων σε αυτούς τους άξονες μπορεί να συνιστούν έναν από τους δείκτες που λαμβάνει υπόψη της η κυβέρνηση για τη χρηματοδότηση και την κατανομή των πόρων. Παράλληλα, όμως, πρέπει να συνυπολογιστούν η έλλειψη προσωπικού και μέσων, οι γραφειοκρατικές δυσλειτουργίες αλλά και οι χρόνιες αδυναμίες της κεντρικής διοίκησης, Μάλιστα, αν σήμερα λειτουργούσε ένα παρόμοιο πλαίσιο, θα ήταν πιο εύκολο και για εμάς, τις νέες δημοτικές αρχές, να σχηματίσουμε μια ευκρινέστερη άποψη για την κατάσταση που παραλαμβάνουμε. Θα έπρεπε ήδη να είχε διαμορφωθεί ένα αξιόπιστο σύστημα που θα έδινε ανά πάσα στιγμή μια καθαρή εικόνα του κάθε Δήμου. Αυτό θα βοηθούσε και στην αποτύπωση ενεργειών που θέτουν σε κίνδυνο την οικονομική βιωσιμότητα των ΟΤΑ, ακόμα και κατά το μεσοδιάστημα ανάμεσα στις δημοτικές εκλογές και την ανάληψη των καθηκόντων από τους νέους Δημάρχους. Ως νεοκλεγμένος Δήμαρχος Πύργου, βλέπω θετικά οτιδήποτε υπηρετεί τη διαφάνεια και μια νέα σχέση εμπιστοσύνης που επιτέλους πρέπει να χτίσουμε με τους πολίτες».
Χρήστος Χριστοδουλόπουλος, Δήμαρχος Ήλιδας
«Για μια τέτοια αλλαγή θα πρέπει να υπάρξει διαβούλευση, καθώς όλοι οι δήμοι δεν ξεκινούν από την ίδια αφετηρία»
«Η λογική του point system είναι εντελώς διαφορετική σε σχέση με τα όσα γνωρίζαμε μέχρι σήμερα για τη χρηματοδότηση των δήμων. Να ξεκαθαρίσουμε αρχικά ότι πρόκειται για διαρροές από το Υπουργείο και όχι για αποφάσεις, οι οποίες έχουν γνωστοποιηθεί επίσημα, έχει γίνει διαβούλευση επ’ αυτών με τα συλλογικά μας όργανα. Οι 12 πυλώνες που φαίνεται ότι θα τεθούν για τη χρηματοδότηση των φορέων τοπικής αυτοδιοίκησης είναι -καταρχήν- δεδομένα που θα πρέπει όλοι οι δήμοι να τηρούν. Το πολύ σοβαρό ζήτημα -κατά τη γνώμη μου- είναι η αφετηρία που θα βρίσκεται ο κάθε δήμος στις αρχές του έτους και αν αυτό θα ληφθεί υπ’ όψιν. Για παράδειγμα, δεν βρίσκεται στο ίδιο επίπεδο αυτή τη στιγμή και στους 12 πυλώνες που έχουν γίνει γνωστοί, ο δήμος Ήλιδας σε σχέση με τον Δήμο Τρικκαίων, άρα η βαθμολογία θα είναι πλασματική για τις νέες δημοτικές αρχές. Επιπλέον, οι νέες δημοτικές αρχές ούτε καν δικό τους προϋπολογισμό και τεχνικό πρόγραμμα δεν έχουν καταθέσει, ενώ θα κληθούν να διαχειριστούν μια σειρά από νέα δεδομένα που φέρνει η κατάργηση των νομικών προσώπων και των κοινωφελών επιχειρήσεων.
Οπότε θετικό βήμα για την αυτοδιοίκηση είναι η αξιολόγηση και η μοριοδότηση των Δήμων, όμως η ισχύ τους δεν μπορεί και δεν πρέπει να ξεκινήσει από την 1η Ιανουαρίου του 2024. Θα χρειαστεί σίγουρα ένα μεταβατικό στάδιο για τις νέες δημοτικές αρχές, προκειμένου να δείξουν τις προθέσεις τους και το δικό τους έργο πάνω στα 12 προαπαιτούμενα. Το πιο λογικό και δίκαιο είναι η αξιολόγηση να ξεκινήσει από τις αρχές του 2024, όμως οι νέοι τρόποι χρηματοδότησης και τα μόρια του κάθε δήμου να τεθούν σε ισχύ από το επόμενο έτος, το 2025.
Επίσης, θα πρέπει να αναφέρουμε ότι οι χρηματοδοτήσεις των δήμων τα χρόνια τις κρίσης είναι ισχνές σε σχέση με αυτές του παρελθόντος και σε καμία των περιπτώσεων δεν φτάνουν στην ώρα τους. Οπότε σίγουρα το Υπουργείο, εκτός από τον τρόπο θα πρέπει να αλλάξει και τον υπολογισμό, να αυξήσει τους πόρους στην τοπική αυτοδιοίκηση και αυτό να γίνεται με μεγαλύτερη συνέπεια. Διότι μέχρι σήμερα μόνο νέες ευθύνες και αρμοδιότητες δίνει στους δήμους, χωρίς όμως να ακολουθούνται και από τους πόρους που απαιτούνται».
Αλέξης Καστρινός, Δήμαρχος Πηνειού
«Δεν είμαστε αντίθετοι αρκεί να γίνει με αξιοκρατικό τρόπο, με σεβασμό, λογική και ρεαλισμό»
«Δεν είμαστε αντίθετοι σε οποιαδήποτε ανταγωνιστική διαδικασία αρκεί να γίνεται με αξιοκρατικό τρόπο, με σεβασμό, με λογική και ρεαλισμό. Άλλωστε όλες τις προηγούμενες θητείες μου το κυρίαρχο πνεύμα ήταν πάντα η στιβαρή και ορθολογική διαχείριση στα οικονομικά, στα τεχνικά, στα κοινωνικά, στα εκπαιδευτικά, στα πολιτιστικά κλπ ζητήματα. Δεν απεμπόλησα ποτέ το δικαίωμα ο δήμος να εκτελεί ότι του αναλογεί, έχοντας διαχειριστική επάρκεια και σοβαρότητα σε κάθε κίνησή μας. Αν όλα γίνουν με δικαιοσύνη και ληφθούν υπόψη και οι αδυναμίες στελέχωσης των δήμων και ενδεχόμενα λάθη που έχουν γίνει από μη σωστές διοικήσεις τότε εκτιμούμε πως θα είναι προς την σωστή κατεύθυνση. Πάντα όμως στη ζωή μας καλό είναι να κρατάμε και τις όποιες αμφιβολίες μας και να δίδεται το περιθώριο αν κάτι είναι σε λάθος κατεύθυνση να αλλάζει».
Γιάννης Λέντζας, Δήμαρχος Ανδραβίδας – Κυλλήνης
«Για να εφαρμοστεί το σύστημα πρέπει να ενδυναμωθούν οι υπηρεσίες με προσωπικό»
«Είναι ένα μέτρο που κινείται στην σωστή κατεύθυνση, αλλά ταυτόχρονα ευνοεί τους μεγάλους δήμους της χώρας,. Γιατί για όλα αυτά πρέπει να υπάρχει και το αντίστοιχο προσωπικό για να μπορεί να τρέχει και αυτές τις απαιτήσεις. Οι μικρομεσαίοι δήμοι όπως οι δήμος Ανδραβίδας-Κυλλήνης έχουν μεγάλα κενά σε προσωπικό οπότε είναι δύσκολο να κάνουμε πράξη στο 100% αυτές τις απαιτήσεις του υπουργείου. Θεωρώ λοιπόν ότι πρέπει να επιταχυνθούν οι διαδικασίες απορρόφησης όλων των κονδυλίων που δίδονται στους δήμους από όλα τα χρηματοδοτικά εργαλεία και προγράμματα με ουσιαστική υποστήριξη στους δήμους γιατί με το υπάρχον προσωπικό και τις απαιτήσεις του υπουργείου που διαρκώς μεταβιβάζει αρμοδιότητες στους δήμους το σύστημα έχει γίνει γραφειοκρατικό και αρκετά αργό. Για να εφαρμοστεί αυτό το σύστημα πρέπει να ενδυναμωθούν οι υπηρεσίες με προσωπικό των μικρομεσαίων δήμων και να γίνει επαναξιολόγηση του μέτρου».
Άρης Παναγιωτόπουλος, Δήμαρχος Αρχαίας Ολυμπίας
«Εφόσον λειτουργήσει σωστά και υπό συγκεκριμένες προϋποθέσεις θα συμβάλλει εξυγίανση της τοπικής αυτοδιοίκησης»
«Ζητούμενο όλων μας από μια μεταρρύθμιση πρέπει να είναι η ουσιαστική αναβάθμιση, η ενδυνάμωση και η ενίσχυση του θεσμού της Τοπικής Αυτοδιοίκησης. Το νέο σύστημα αξιολόγησης των ΟΤΑ που προτίθεται να εφαρμόσει το επόμενο διάστημα η κυβέρνηση, ώστε να μετριούνται οι επιδόσεις πάνω σε τομείς που αφορούν τη ζωή των πολιτών προκειμένου να κατανέμεται ανάλογα το ύψος της χρηματοδότησης που θα λαμβάνουν, κινείται σε σωστή κατεύθυνση. Η επιτυχία της εξαρτάται, σε μεγάλο βαθμό, από τον τρόπο σχεδιασμού και εφαρμογής της. Εφόσον λειτουργήσει σωστά και υπό συγκεκριμένες προϋποθέσεις θα συμβάλλει εξυγίανση της τοπικής αυτοδιοίκησης.
Μέχρις στιγμής η Τ.Α. λειτουργεί σε ένα περιορισμένο περιβάλλον, όπου εκτός από τα γνωστά και χρονίζοντα προβλήματα που αφορούν στην υποστελέχωση των υπηρεσιών, τις ανεπαρκείς προσλήψεις, την υποχρηματοδότηση, την αύξηση της γραφειοκρατίας, το περιοριστικό πλαίσιο ελέγχου και την άμεση εξάρτηση από το κεντρικό κράτος σε ότι αφορά την πρόσβαση σε πόρους, έρχεται αντιμέτωπη με νέες κρίσεις (οικονομική, ενεργειακή, κλιματική, διατροφική, πολεμική, μεταναστευτική, προσφυγική). Αν και γίνονται προσπάθειες για βελτίωση της λειτουργίας της, δεν έχει καταστεί εφικτό να δημιουργηθούν αποτελεσματικοί, επαρκώς στελεχωμένοι και οικονομικά αυτοδύναμοι δήμοι. Για παράδειγμα η υποστελέχωση των τεχνικών υπηρεσιών συνδέεται άμεσα με την ωρίμανση των μελετών των έργων. Η γραφειοκρατία συντείνει στη μείωση του ρυθμού προόδου του δημοτικού έργου. Η μη επαρκής χρηματοδότηση των αποκεντρωμένων υπηρεσιών δεν επηρεάζει απλώς την εύρυθμη και αποδοτική λειτουργία των δήμων αλλά έχει σημαντικό αντίκτυπο στην οικονομική ανάπτυξη.
Προϋπόθεση λοιπόν για την επιτυχία της επιχειρούμενης μεταρρύθμισης είναι η πλήρης στελέχωση των δήμων (με στοχευμένες προσλήψεις σε ειδικότητες όπως οι μηχανικοί, οι οικονομολόγοι και οι επιστήμονες πληροφορικής), η απαλοιφή γραφειοκρατικών διαδικασιών και επίλυση χρόνιων αδυναμιών της διοίκησης».
Κώστας Μητρόπουλος, Δήμαρχος Ζαχάρως – Φιγαλίας
«Η όποια μεταρρύθμιση χρειάζεται σταθερό πλαίσιο διοίκησης των ΟΤΑ»
«Θεωρώ πως ένα από τα βασικά προβλήματα διοίκησης στους Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης, είναι η αδυναμία πραγματοποίησης αντικειμενικού σχεδιασμού και αξιολόγησης του αποτελέσματος που επιφέρει η εκάστοτε παρέμβαση που εκτελείται. Ένα πρόβλημα που, με τη σειρά του, οφείλεται σε δύο σημαντικούς λόγους: Αφενός στην έλλειψη ενός σταθερού πλαισίου που να συνδέει τις παρεμβάσεις με συγκεκριμένους δείκτες αποτελέσματος για τον ΟΤΑ και αφετέρου στη δραματική έλλειψη ψηφιακών δεδομένων, τα οποία να χαρακτηρίζει τόσο η συνέπεια όσο και η αξιοπιστία τροφοδότησης των παραμέτρων που διαμορφώνουν έναν δείκτη. Είναι σαφές πως, η προσπάθεια σύνδεσης μεταξύ δεικτών και πηγών χρηματοδότησης ΟΤΑ, σε συνδυασμό με ένα αξιόπιστο πλαίσιο μέτρησης των παραμέτρων δεικτών, είναι η πρώτη και βασική προϋπόθεση που θα επιτρέψει τον αντικειμενικό και βασισμένο σε στοιχεία σχεδιασμό, την αποτελεσματική διαχείριση και λειτουργία των οργανισμών αυτοδιοίκησης αλλά και την αξιολόγηση των παρεμβάσεων για τον εκσυγχρονισμό και τη βιώσιμη ανάπτυξη των πόλεών μας».
Πηγή
Δεν υπάρχουν σχόλια
Δημοσίευση σχολίου
Σημείωση: Μόνο ένα μέλος αυτού του ιστολογίου μπορεί να αναρτήσει σχόλιο.