Όλη η υφήλιος και φυσικά και η Ελλάδα, «δάκρυσε» αντικρίζοντας το δράμα των κατοίκων της Τουρκίας και της Συρίας, που επλήγησαν από τον διπλό καταστροφικό σεισμό και έφερε την απώλεια χιλιάδων ανθρώπων και τον τραυματισμό ακόμη περισσότερων (ενώ κανείς δεν ξέρει πόσοι πραγματικά είναι οι αγνοούμενοι κάτω από τα χαλάσματα των αμέτρητων κατοικιών που κατέρρευσαν, σαν να ήταν από χαρτί, μέσα σε λίγα δευτερόλεπτα).
Το σοκ όμως είναι πάρα πολύ μεγάλο αντικρίζοντας και την προχειρότητα που υπήρχε στην κατασκευή χιλιάδων κατοικιών και μάλιστα πολυώροφων, κυρίως στην Τουρκία, τα οποία κατέρρευσαν συμπαρασύροντας μαζί τους και τους κατοίκους τους, κτίρια τα οποία ουσιαστικά δεν είχαν θεμέλια και ήταν κατασκευασμένα με μεγάλη προχειρότητα, καταστρατηγώντας όλους τους νόμους που επιβάλλει η ασφάλεια στην κατασκευή κτιρίων.
Δεν είναι άλλωστε λίγα τα βίντεο που έκαναν τον γύρο του διαδικτύου και αποκαλύπτουν την προχειρότητα στην κατασκευή των κτιρίων στην Τουρκία. Ιδιαίτερη εντύπωση έκανε η πολυκατοικία που έγειρε από το «χτύπημα» του Εγκέλαδου και εμφανώς δεν είχε θεμέλια.
Η προειδοποίηση
Μάλιστα μόλις πριν τέσσερα χρόνια, το 2019, ο πρόεδρος του Επιμελητηρίου των πολιτικών μηχανικών της Τουρκίας Cemal Gökçe προειδοποιούσε ότι ένας νόμος που έναντι καταβολής χρηματικού αντιτίμου χορηγούσε «αμνηστία» για σοβαρότατες παραβιάσεις των οικοδομικών και αντισεισμικών κανονισμών, «θα σημάνει τη μετατροπή των πόλεών μας, ιδίως της Κωνσταντινούπολης, σε νεκροταφεία και θα έχει ως αποτέλεσμα μέσα από τα σπίτια μας να ξεφυτρώνουν φέρετρα».
Τέσσερα χρόνια μετά, από τα χαλάσματα των πόλεων στις νότιες και νοτιοανατολικές επαρχίες της Τουρκίας, αλλά και στην Συρία, έχουν ανασυρθεί πάνω από 43.000 σοροί – και ο αριθμός τους αναμένεται να αυξηθεί.
Πέραν της αδιαμφισβήτητης σφοδρότητας των απανωτών χτυπημάτων του Εγκέλαδου το πρωί της Δευτέρας στις 6 Φεβρουαρίου στην περιοχή της νότιας Τουρκίας και βόρειας Συρίας, οι εικόνες ακόμα και νεόδμητων πολυκατοικιών να καταρρέουν σαν πύργος από τραπουλόχαρτα εγείρει σοβαρά ερωτήματα για την ποιότητα των κατασκευών σε μια περιοχή που είναι γνωστό ότι δίνει ισχυρούς σεισμούς.
Οι εικόνες των κτηρίων που κατέρρευσαν με τους ορόφους να πέφτουν κάθετα ο ένας πάνω στον άλλον, αφήνοντας ελάχιστα κενά ανάμεσα στις πλάκες του σκυροδέματος – ένδειξη, σύμφωνα με ειδικούς, σοβαρών κακοτεχνιών και έλλειψης αντισεισμικής θωράκισης – ήταν ζήτημα χρόνου να συνοδεύσουν τον ανθρώπινο θρήνο για τους δεκάδες χιλιάδες νεκρούς.
Έχουν θορυβηθεί οι Έλληνες
Όπως είναι φυσικό όλοι στην Ελλάδα έχουν θορυβηθεί από αυτό το τραγικό γεγονός, αφού η χώρα μας έχει ιδιαίτερα μεγάλη σεισμική δραστηριότητα και έχουν σημειωθεί, κατά καιρούς, μεγάλοι σεισμοί και μάλιστα με αρκετά θύματα.
Στην Ηλεία όλοι θυμόμαστε τους καταστροφικούς σεισμούς στις 26 Μαρτίου 1993 στον Πύργο (5,5 R με 1 νεκρό) και στις 8 Ιουνίου 2008 στην Ανδραβίδα (6,5 R – 2 νεκροί).
Τίθεται λοιπόν το ερώτημα, αν τα κτίρια στην Ελλάδα και φυσικά στην Δυτική Ελλάδα και στην Ηλεία, είναι κατασκευασμένα έτσι ώστε να μπορούν να αντέξουν σε έναν μεγάλο σεισμό (κανείς δεν μιλάει φυσικά για παρόμοιου μεγέθους με αυτούς που συνέβησαν στην Τουρκία, αλλά σίγουρα σεισμοί πάνω από 6,5 ρίχτερ, ακόμη και 7 R δεν είναι ασυνήθιστοι στα χρονικά της Ελληνικής ιστορίας).
Χρήστος Γεωργακόπουλος: «Η πολιτεία οφείλει να λάβει μέτρα για πρώτη και μοναδική φορά προληπτικά»
O κ. Χρήστος Γεωργακόπουλος Πρόεδρος ΤΕΕ Ν.Ε. Ηλείας μιλώντας στην εφ. «Πατρίς», τονίζει ότι οι καταστροφικοί σεισμοί σε Τουρκία και Συρία μας «ταρακούνησαν» όλους, προσθέτοντας ότι το Τεχνικό Επιμελητήριο Δυτικής Ελλάδος έχει υποβάλλει υπόμνημα προς τα αρμόδια Υπουργεία από το 2021 θίγοντας όλα τα κρίσιμα ζητήματα για την αντισεισμική προστασία των κτηρίων στην χώρα μας και προτείνοντας την ένταξη στο Ταμείο Ανάκαμψης ενός χρηματοδοτικού προγράμματος αντισεισμικής θωράκισης των κτιρίων κατά τα πρότυπα των προγραμμάτων Εξοικονομώ και συνδυαζόμενο με αυτό.
Να σημειωθεί ότι – όπως δηλώνει ο κ. Γεωργακόπουλος – με τα διαθέσιμα έως τώρα στατιστικά, το 70% των κτιρίων της χώρας έχει κατασκευαστεί προ του 1984, ενώ το 35% πριν και τον πρώτο Ελληνικό Αντισεισμικό Κανονισμό του 1959.
Χαρακτηριστικά ο κ. Χρήστος Γεωργακόπουλος μας τόνισε.
«Το καταστροφικό συμβάν στη γειτονική μας χώρα, λόγω του μεγέθους ισχύος του, αλλά και λόγω των εικόνων επιπέδου Αρμαγεδδών που αντικρίσαμε στις οθόνες, μας «ταρακούνησε» αυτή τη φορά περισσότερο από κάθε άλλη περίπτωση στο πρόσφατο παρελθόν. Αυτό διότι οι μνήμες από τον καταστροφικό σεισμό της Κεφαλονιάς, μεγέθους 7.2 ρίχτερ τον Αύγουστο του 1953 είχαν με κάποιο τρόπο διαγραφεί από τη μνήμη μας.
Στο ερώτημα, τι συνέπειες στο κτιριακό απόθεμα και τις υποδομές θα είχαμε εάν ένα αντίστοιχο σεισμικό γεγονός ελάμβανε χώρα στον ηπειρωτικό Ελλαδικό χώρο με τα ίδια χαρακτηριστικά επιτάχυνσης του εδάφους, εστιακού βάθους και διάρκειας, η απάντηση είναι σαφής. Τεράστιες συνέπειες, αλλά όχι μεγέθους αντίστοιχου με αυτές που αντικρίσαμε στη γειτονική Τουρκία.
Ειδικότερα για το κτιριακό κεφάλαιο που έχει κατασκευαστεί με τον αντισεισμικό κανονισμό του 1984 και μετέπειτα, η εμπειρία έχει αποδείξει ότι εφόσον έχει γίνει ορθή εφαρμογή της μελέτης, χωρίς εκπτώσεις ή αυθαίρετες παρεμβάσεις, αλλά και εφόσον δεν έχουν συντελεστεί αυθαίρετες κατασκευές που επιβαρύνουν στατικά την κατασκευή, τότε δεν υπάρχει φόβος κατάρρευσης. Σε κάθε περίπτωση όμως απαιτείται προληπτικός έλεγχος, ώστε να διαπιστωθούν βλάβες και απώλεια φέρουσας ικανότητας, είτε από προηγούμενο σεισμικό συμβάν, είτε εξαιτίας άλλων περιβαλλοντικών παραγόντων (διάβρωση σκυροδέματος, η οξείδωση του σιδηρού οπλισμού κ.α.) και να ληφθούν μέτρα επισκευής ή ενίσχυσης.
Δυστυχώς όμως από τα διαθέσιμα έως τώρα στατιστικά, το 70% των κτιρίων της χώρας έχει κατασκευαστεί προ του 1984, ενώ το 35% πριν και τον πρώτο Ελληνικό Αντισεισμικό Κανονισμό του 1959. Σε αυτές τις περιπτώσεις αν προσθέσουμε την επιβάρυνση λόγω γήρανσης των υλικών, παίρνουμε μια εξαιρετικά δυσμενή εικόνα, χωρίς αυτό απαραίτητα να σημαίνει ότι θα έχουμε κατάρρευση φυσικά όλων των οικοδομών.
Το Τεχνικό Επιμελητήριο Δυτικής Ελλάδος έχει υποβάλλει υπόμνημα προς τα αρμόδια Υπουργεία από το 2021, θίγοντας αυτό ακριβώς το ζήτημα και προτείνοντας την ένταξη στο Ταμείο Ανάκαμψης ενός χρηματοδοτικού προγράμματος αντισεισμικής θωράκισης των κτιρίων κατά τα πρότυπα των προγραμμάτων Εξοικονομώ και συνδυαζόμενο με αυτό.
Η πολιτεία οφείλει να λάβει μέτρα για πρώτη και μοναδική φορά προληπτικά. Ειδάλλως, αναπόφευκτα κάποια στιγμή θα το πληρώσει πολλαπλάσια εκ των υστέρων.
Ως πολίτες οφείλουμε να ενημερωθούμε από την σχετική ιστοσελίδα του ΟΑΣΠ (oasp.gr) για το τι πρέπει να πράττουμε «πριν» , «κατά τη διάρκεια» και «μετά το σεισμό» και πλέον να βάλουμε στην άκρη του μυαλού μας τον προσεισμικό έλεγχο».
Ιδιαίτερα σεισμογενής η Ελλάδα
Από σεισμολογικής απόψεως η Ελλάδα βρίσκεται στη σύνθετη οριακή ζώνη της ανατολικής Μεσογείου μεταξύ της αφρικανικής και της ευρασιατικής τεκτονικής πλάκας.
Συγκεκριμένα το βόρειο τμήμα της Ελλάδας βρίσκεται στην Ευρασιατική πλάκα ενώ το νότιο τμήμα βρίσκεται στην πλάκα του Αιγαίου, η οποία μετακινείται νοτιοδυτικά σε σχέση με την ευρασιατική, με ρυθμό 30 mm/έτος ενώ η αφρικανική υποχωρεί προς τα βόρεια κάτω από την πλάκα του Αιγαίου με ρυθμό περίπου 40 mm/έτος. Το βόρειο όριο πλάκας είναι ένα σχετικά διάχυτο αποκλίνων όριο ενώ το νότιο συγκλίνον όριο σχηματίζει το ελληνικό τόξο.
Οι ισχυρότεροι σεισμοί ιστορικά είναι εκείνοι που συνδέονται με το Ελληνικό Τόξο, αν και κανένας δεν είναι μεγαλύτερος των 7,2 βαθμών όπως έχει παρατηρηθεί από τις σύγχρονες καταμετρήσεις των σεισμολογικών οργάνων. Ωστόσο τα πρότερα ιστορικά σεισμικά γεγονότα των 365 μ.Χ. και 1303 μ.Χ. πιθανόν να ήταν πολύ μεγαλύτερα από τις παραπάνω σεισμικές καταμετρήσεις. Στην ηπειρωτική Ελλάδα, οι βλάβες προκαλούνται από τεκτονικούς σεισμούς έως και 7 βαθμούς της κλίμακας Ρίχτερ, ενώ στο Βόρειο Αιγαίο έχουν σημειωθεί γεγονότα με μέγεθος έως 7,2 βαθμών. Τέλος, έχουν καταγραφεί σεισμοί ενδιαμέσου βάθους με μεγέθη άνω των 7 βαθμών στα όρια του ελληνικού τόξου, αλλά τέτοιου είδους γεγονότα προκαλούν μικρές υλικές ζημιές, αν και είναι ευρέως αισθητά σε μεγάλες γεωγραφικές αποστάσεις.
Οι μεγαλύτεροι σεισμοί στην περιοχή μας
Σε Δυτική Ελλάδα, Πελοπόννησο και Ιόνια νησιά οι μεγαλύτεροι σεισμοί είναι οι κάτωθι :
Ημερομηνία – Περιοχή – Μέγεθος – Θύματα
8 Ιουνίου 1804 – Πάτρα – 6,6 – 10
23 Αυγούστου 1817 – Αίγιο – 6,5 – 65
7 Ιανουαρίου 1825- Λευκάδα – 6,7 – 60
11 Ιουνίου 1846 – Μεσσήνη – 6,5 – 30
6 Ιουνίου 1861- Κορινθιακός κόλπος – 6,7 – 20
4 Φεβρουαρίου 1867 – Κεφαλλονιά – 7,2 – 224
16 Δεκεμβρίου 1869- Λευκάδα – 6,6 – 15
27 Ιουνίου 1886 – Φιλιατρά – 7,5 – 326
17 Απριλίου 1893 – Ζάκυνθος – 6,4 – 23
27 Νοεμβρίου 1914 – Λευκάδα – 6,3 – 16
22 Απριλίου 1928 – Κόρινθος – 6,3 – 20
6 Οκτωβρίου 1947 – Μεσσηνία – 7,0 3 – 3
22 Απριλίου 1948 – Λευκάδα – 6,5 – 10
30 Ιουνίου 1948 – Λευκάδα – 6,4 – 7
4 Απριλίου 1965 – Αρκαδία – 6,1 – 18
6 Ιουλίου 1965 – Κορινθιακός κόλπος – 6,3 – 1
13 Σεπτεμβρίου 1986 – Καλαμάτα – 6,0 – 20
26 Μαρτίου 1993 – Πύργος Ηλείας – 5,5 – 1
15 Ιουνίου 1995- Αίγιο – 6,1 – 26
8 Ιουνίου 2008- Ανδραβίδα – 6,5 – 2
17 Νοεμβρίου 2015 – Λευκάδα – 6,5 – 2
Το σχόλιο …
Η πολιτεία και οι φορείς του νομού, θα πρέπει άμεσα να ελέγξουν όλα τα επικίνδυνα κτίρια, τα οποία σε περίπτωση μεγάλου σεισμού, μπορεί να προκαλέσουν μεγάλα προβλήματα και να κινδυνεύσουν ανθρώπινες ζωές. Χαρακτηριστική είναι η ανάρτηση του Τάκη Τσιλιμίγκρα για κτίριο που βρίσκεται σε έναν από τους κεντρικούς δρόμους του Πύργου, όπου χαρακτηριστικά τονίζει:
«Διερωτώμαι αυτό το τοιχίο το οποίο κυριολεκτικά κρέμεται πάνω από τον πιο κεντρικό δρόμο του Πύργου πως θα συμπεριφερθεί σε περίπτωση σεισμού; Οι αρμόδιες υπηρεσίες θα το έχουν προβλέψει φαντάζομαι. Εύχομαι να μην θρηνήσουμε θύματα αθώους περαστικούς και να ρίξουμε μετά τις ευθύνες».
Πηγή
Δεν υπάρχουν σχόλια
Δημοσίευση σχολίου
Σημείωση: Μόνο ένα μέλος αυτού του ιστολογίου μπορεί να αναρτήσει σχόλιο.